چرخش گفتمانی روایتی ادبی پس از گذار به ساحت نقاشی

Authors

Abstract:

واکاوی همکنشی ادبیات با هنرهای مختلف از جمله هنر نگارگری عرصه‌ای پویا در ادبیات تطبیقی قلمداد می‌شود. پژوهش حاضر با رویکردی میان‌رشته‌ای در این حوزۀ مطالعاتی، انتقال معنا از ادبیات به نقاشی و پیوندهای روایت - متن پیرزن و سلطان سنجر در مخزن‌الاسرار نظامی با روایت - نگارۀ پیرزن و سلطان سنجر رقم سلطان محمد تبریزی را کاویده‌است. کشف گسست‌ و پیوست‌های روساختی و ژرف‌ساختی میان دو متن ادبی و نگارگرانه، توجه به گذار معنایی و در نتیجه، تولید معانی ثانوی در نقاشی، بخشی از ساختار عام این پژوهش را شکل می‌دهند. بر مبنای پژوهش حاضر، موقعیت مرکزی پیرزن و سلطان سنجر در روایت نظامی و گذار آن به میدان نگارگرانه و بهره‌گیری از شگرد کنایی در خلق نگاره نمایانگر پیوست‌های روساختی دو روایت نوشتاری و دیداری هستند. اما، در همین سطح نوعی گسست میان نگاره و روایت هم رخ داده‌است. تفاوت لحن دو روایت، گسترش بخشیدن به دایرۀ پردازش‌های توصیفی شخصیت‌ها در میدان نگارگرانه و کاستن از کارکرد استعاری، بازنمونی از این واگرایی‌اند. در سطح ژرف‌ساختی، نگارۀ سلطان محمد در چرخشی گفتمانی ضمن گسست از کارکرد غایی روایت نظامی، به ترویج امر سیاسی به جای امر اخلاقی پرداخته‌است و تلاش نگارگر برای ترویج گفتمان صوفیانۀ شاهان صفوی باعث شده‌است تا وی به روایت‌های تاریخی پادشاهان باعظمت گذشته پرداخته، از آن پادشاهان در جایگاه پروتوتیپ‌ بهره گیرد و ضمن عظمت‌بخشی به شاهان صفوی، دادگری را به مثابۀ یکی از خصوصیت‌های عام آنان برجسته‌ نماید.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

(( یادداشت راهبردی)) گذار از «دابق» به «رومیه»؛ چرخش گفتمانی داعش از «خلافت» به «جهاد»

داعش پس از از دست دادن شهر نمادین دابق در سوریه در مهر 1395، به سرعت به‏ جای عنوان مجله تبلیغاتی‏اش یعنی «دابق»، مجله‏ای‏ با عنوان «رومیه» را منتشر کرد. در واقع، چون داعش مواضع و سرزمین‏های خود در سوریه و عراق را از دست داده، تلاش می‏کند خود را در مقیاس جهانی از طریق عنوانی تازه به نام «رومیه» که نام عربی تاریخی برای روم است، مطرح نماید. این مجله عمدتاً تلاش می‏کند «نمادی جدید برای عناصر اروپایی...

full text

حقیقت ترس آگاهی در گذار از ساحت مفهوم به ساحت تجربه سینمایی در پرتو تفکر هایدگر

در این رساله به تحلیل حوزه معنایی ترس در اندیشه هایدگر پرداخته، و تلاش کرده ایم اثبات نماییم که این حوزه معنایی در طیفی از امر نااصیل (ترس) تا امر اصیل (ترس آگاهی) تعریف می شود و رسیدن به یافتگیِ بنیادین ترس آگاهی در سیری تدریجی از استحاله حوزه معنایی ترس میسر است. نقطه آغازین این طیف پدیدار ترس است در مقام امر نااصیل آغازین که به مثابه نخستین پله به ما کمک می کند تا پس از گذر از مراتب میانی رعش...

دیدگاه رئالیستی هابرماس پس از چرخش زبانی

رورتی، کسی که چرخش زبانی هابرماس از وی متأثر است، دعوای رئالیسم و ضدرئالیسم را به سنت فلسفی متعلق می‌داند که از آن رخت بربسته‌ایم. در واقع، بر اساس دیدگاه او، چرخش زبانی اصل این تمایزها را دشوار می‌سازد. در مقابل، هابرماس تصمیم‌گیری درباره موضع رئالیستی یا نومینالیستی را انتخاب بنیادینی می‌داند که در معرفت‌شناسی، هستی‌شناسی و مفاهیم متناظر صدق و ارجاع نقش اساسی ایفاء می‌کند. دغدغه هابرماس، وارث...

full text

رویکردی ادبی به هم‌کنشی گفتمانی انسان: کاربردهای آموزشی و پژوهشی

این پ‍ژوهش دیدگاه‌های پژوهشگران در گستره‌های ادبیات، زبان‌شناسی، و آموزش زبان در بارة هم‌کنشی ادبی با گفتمان انسانی را با رویکردی توصیفی، تحلیلی، و تطبیقی تجزیه و تحلیل کرده‌است. برای رسیدن به این هدف متغیرهای تجربة گفتمان، آثار آموزشی و پژوهشی گفتمان جامع اجتماعی ادبیات، شناخت انسان، منظورشناسی در چارچوب ادبیات و بینامتنی مطالعه شده‌اند. به کمک کشف الگوهای گفتمانی و منظور شناختی مختلف، استنبا...

full text

مطالعه پروتزسازی گفتمانی : چرا دروغ روایتی پروتزی است؟

برای تبیین چگونگی عملکرد دروغ به‎عنوان پروتز ابتدا به تعریف پروتز و کارکرد آن در حوزۀ گفتمان می‎‎پردازیم. با استفاده از نظریۀ امبرتو اکو از پروتز و نقش آن در گفتمان، نشان خواهیم داد که دروغ به عنوان یک نظام گفتمانی، ویژگی‎های مشترکی با پروتز دارد. مسئلۀ این مقاله این است که ببینیم چگونه گفتمان وجه پروتزی می‎یابد و به دنبال آن دروغ نیز به عنوان یک پروتز سبب خروج گفتمان از مسیر اصلی خود و ایجاد ف...

full text

چرخش فرهنگ زیبایی: تحول معیارهای زیبایی فردی در گذار از عصر قاجار به پهلوی

در دهه‌های آغازین سده‌ی حاضر، معیارهای زیبایی فردی ایرانیان دستخوش تحولاتی آشکار شد. الگوهای زیباشناسی ویژه‌ی میانه‌ی قاجار الگوهایی غریب و مشخصاً مغایر غالب هنجارهای ایرانی و جهانی بود. این بررسی می‌خواهد با روش تحلیل محتوای متون تاریخی اواخر قاجار و اوایل پهلوی، به عبارتی تحلیل مضمونی و ساختاری متون تصویری و نوشتاری این دوران، به این پرسش بپردازد که طی چه فرآیندهایی این الگوها به‌طرز چشمگیری ت...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 8  issue 2

pages  37- 56

publication date 2020-01-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023